Mô hình quản trị kinh doanh – nền tảng tổ chức doanh nghiệp hiện đại

Thị trường liên tục biến động và công nghệ số đang định hình lại cách thức vận hành doanh nghiệp, việc xây dựng một mô hình quản trị hiệu quả không chỉ là yêu cầu tất yếu mà còn là lợi thế chiến lược để doanh nghiệp tồn tại và phát triển bền vững. Mô hình quản trị không đơn thuần là sơ đồ tổ chức hay cơ cấu vận hành, mà còn là cách doanh nghiệp phân chia quyền lực, điều phối nguồn lực, ra quyết định và thích nghi với sự thay đổi.

Trong bài viết này, chúng ta sẽ cùng khám phá các mô hình quản trị kinh doanh phổ biến và hiện đại nhất hiện nay, bao gồm: mô hình 7S McKinsey, Kaizen, 8 bước thay đổi Kotter và Holacracy – những khuôn mẫu tổ chức giúp doanh nghiệp thích nghi nhanh, nâng cao năng suất và giữ vững lợi thế cạnh tranh trong kỷ nguyên số.

Các mô hình quản trị doanh nghiệp phổ biến hiện nay

Trong bối cảnh doanh nghiệp cần ngày càng tối ưu sơ đồ tổ chức, linh hoạt trong cấu trúc doanh nghiệp và nâng cao hiệu quả của hệ thống quản lý, các mô hình quản trị hiện đại không chỉ giúp cải tiến vận hành mà còn tăng cường khả năng thích ứng và đổi mới. Dưới đây là 4 mô hình quản trị nổi bật đang được áp dụng rộng rãi tại nhiều doanh nghiệp trên toàn cầu.

Mô hình 7S McKinsey

Mô hình 7S McKinsey gồm bảy yếu tố: Strategy, Structure, Systems, Shared Values, Style, Staff, Skills. Đây là cách tiếp cận tích hợp để đồng bộ cấu trúc doanh nghiệp và hoạt động nội bộ:

• Strategy & Shared Values: Chiến lược dài hạn được gắn kết với văn hóa doanh nghiệp.
• Structure & Systems: Tổ chức bộ máy và quy trình được thiết kế rõ ràng, giúp tối ưu hiệu quả vận hành.
• Staff, Style & Skills: Nhân sự, phong cách lãnh đạo và năng lực luôn được chú trọng đào tạo.

Mô hình này đặc biệt phù hợp với doanh nghiệp có quy mô vừa và lớn, muốn xây dựng sơ đồ tổ chức chặt chẽ và hệ thống quản trị toàn diện. Khung 7S McKinsey: https://en.wikipedia.org/wiki/McKinsey_7S_Framework

Mô hình Kaizen

Kaizen, nghĩa là cải tiến liên tục, xuất phát từ Nhật Bản. Đây là phương pháp giúp tối ưu từng khâu trong hệ thống quản lý bằng cách phát hiện vấn đề nhỏ và cải thiện dần dần.

• Tối ưu chi phí nhờ giảm lãng phí, tăng năng suất.
• Khuyến khích đóng góp từ mọi cấp nhân viên.
• Thích hợp với doanh nghiệp sản xuất và đội ngũ gắn bó văn hóa cải tiến.

Khi áp dụng mô hình này, cấu trúc doanh nghiệp linh hoạt hơn và hoạt động trở nên hiệu quả qua mỗi chu kỳ cải tiến. 

Giới thiệu đầu tiên về Kaizen: https://kaizen.com/what-is-kaizen

Mô hình 8 bước thay đổi của Kotter

John Kotter đưa ra 8 bước để thực hiện thay đổi tổ chức thành công:

• Tạo nhận thức cấp thiết
• Thành lập nhóm lãnh đạo
• Xây tầm nhìn thay đổi
• Truyền thông tầm nhìn
• Trao quyền cho nhân viên
• Tạo thành tựu ngắn hạn
• Duy trì đổi mới
• Đưa thay đổi vào văn hóa

Mô hình quản trị này giúp doanh nghiệp thực hiện các dự án chuyển đổi số hóa hoặc tái cơ cấu sơ đồ tổ chức, đặc biệt khi cần xây dựng lại cấu trúc doanh nghiệp. Chi tiết mô hình Kotter: https://www.kotterinc.com/8-steps-process-for-leading-change/

Mô hình Holacracy

Holacracy là phương thức quản trị phi cấp bậc, nơi quyền lực phân cấp theo vai trò, không phải theo chức danh.

• Nhân viên lấy vai trò cụ thể, tự chịu trách nhiệm.
• Quyền và trách nhiệm phân phối linh hoạt, phù hợp với tổ chức tự chủ.
• Thích hợp với startup, công ty sáng tạo, ngành IT.

Mô hình này yêu cầu hệ thống quản lý rõ ràng, giúp doanh nghiệp ít phụ thuộc vào lãnh đạo tập trung.

Cách lựa chọn mô hình quản trị phù hợp cho doanh nghiệp

1. Quy mô và lĩnh vực hoạt động: Doanh nghiệp lớn nên chọn 7S hoặc Kotter; doanh nghiệp nhỏ và startup phù hợp Kaizen hoặc Holacracy.
2. Mục tiêu dài hạn: Nếu cần tinh giản, tối ưu – Kaizen là lựa chọn; nếu đang tái cấu trúc doanh nghiệp – Kotter hoặc McKinsey là giải pháp.
3. Văn hóa và năng lực nhân sự: Holacracy đòi hỏi người lao động tự chủ và sẵn sàng thích nghi; Kaizen phù hợp với môi trường cải tiến liên tục.
4. Khả năng triển khai và hệ thống: Cân nhắc đầu tư hệ thống quản lý điện tử, đào tạo nhân sự, chuẩn hóa quy trình…

Kết luận

Mô hình quản trị là công cụ chiến lược thiết yếu giúp hình dung sơ đồ tổ chức, kiến tạo cấu trúc doanh nghiệp phù hợp và vận hành hệ thống quản lý hiệu quả. Bốn mô hình quản trị hiện đại – 7S McKinsey, Kaizen, Kotter và Holacracy – mang đến những cách tiếp cận linh hoạt và phù hợp với mục tiêu phát triển từng loại hình doanh nghiệp. Việc lựa chọn mô hình quản trị phù hợp không chỉ giúp doanh nghiệp hoạt động hiệu quả mà còn tạo nền tảng vững chắc cho việc mở rộng và thích ứng trong kỷ nguyên số.

Một số bài viết liên quan khác:

Quản trị thương hiệu và bài học 50 năm của Vinamilk

Quản trị nhân sự và 5 bài học từ Samsung: Từ “quốc bảo Hàn Quốc” đến khủng hoảng lãnh đạo kế thừa

Quản trị doanh nghiệp – Nền móng của tăng trưởng bền vững sau 5 năm của Coolmate

Chiến lược kinh doanh 2025: Nền tảng phân tích thị trường, định vị thương hiệu và tối ưu nguồn lực

Họ và tên: Nguyễn Phúc Hiếu

Mã sinh viên: 22050126

Lớp: QH-2022-E QTKD 6

Mã học phần: INE3104 5