Lễ hội là một khía cạnh quan trọng trong văn hóa Việt Nam, đại diện cho sự đa dạng và đặc sắc của 54 dân tộc. Đây không chỉ là những sự kiện văn hóa, mà còn là những di sản tinh thần được chuyển giao từ thế hệ này sang thế hệ khác. Các hoạt động trong lễ hội không chỉ là một bản ghi chép về phong tục, tập quán mà còn là một bảo tàng sống về lối sống độc đáo, đặc trưng của từng dân tộc, từng vùng miền.

Lễ hội không chỉ đơn thuần là một sự kiện văn hóa mà còn là dịp tôn vinh, tri ân các vị thần linh và anh hùng dân tộc, những người đã có công với cộng đồng và đất nước. Đây là dịp để nhân dân tỏ lòng biết ơn và ghi nhớ công lao của họ trong lịch sử. Hãy cùng tìm hiểu những lễ hội truyền thống nổi tiếng nhất của Việt Nam trong bài viết này!

10 Lễ hội truyền thống đặc sắc nhất của Việt Nam

Lễ hội đền Hùng

Lễ hội đền Hùng, hay còn được gọi là ngày Giỗ tổ Hùng Vương, là một nghi lễ truyền thống được tổ chức hàng năm vào ngày 10 tháng 3 âm lịch tại Đền Hùng, TP Việt Trì, tỉnh Phú Thọ. Lễ hội này được tổ chức nhằm tưởng nhớ và biểu dương công lao lập nước của các vua Hùng – những vị vua đầu tiên của dân tộc Việt Nam. Tín ngưỡng thờ cúng Hùng Vương đã được Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch Việt Nam ghi danh vào Danh mục di sản văn hóa phi vật thể quốc gia (đợt 1) và được UNESCO công nhận là Di sản văn hóa phi vật thể.

Trước ngày lễ chính hàng năm, hội đền Hùng diễn ra với nhiều hoạt động văn hóa dân gian và kết thúc vào ngày 10 tháng 3 âm lịch với Lễ rước kiệu và dâng hương tại Đền Thượng.

Lễ hội đền Hùng không chỉ là một sự kiện văn hóa lớn mà còn là dịp quan trọng để mọi người tưởng nhớ và gìn giữ kỷ niệm về nguồn cội và văn hóa truyền thống của dân tộc Việt Nam.

Hội Lim

Hội Lim, lễ hội lớn nhất ở Bắc Ninh, là điểm đến thu hút du khách tham quan và tham gia vào những hoạt động truyền thống vào dịp đầu xuân. Lễ hội này mang đến những chương trình đặc sắc, âm nhạc quan họ đặc trưng và nhiều trò chơi dân gian sôi động. Nó không chỉ là biểu tượng về tinh thần và văn hóa tâm linh của người dân Bắc Kỳ mà còn ghi nhớ công lao của những người tiền bối và giáo dục thế hệ sau giữ gìn vẻ đẹp truyền thống của dân tộc.

Hội Lim diễn ra trong 3 ngày, từ ngày 12 đến ngày 14 tháng Giêng âm lịch hàng năm, đặc biệt sôi động nhất vào ngày hội chính, tức ngày 13 tháng Giêng. Lễ hội này diễn ra tại 3 địa điểm: thị trấn Lim, xã Nội Duệ và Liên Bão.

Hội Lim không chỉ là một sự kiện vui chơi giải trí mà còn là cơ hội để khám phá và trải nghiệm vẻ đẹp văn hóa truyền thống đậm đà của người dân Bắc Ninh.

Hội Gióng

Lễ hội Gióng không chỉ là một sự kiện đặc sắc, mà còn là dịp tưởng nhớ Thánh Gióng – một trong những vị Thánh “bất tử” trong tín ngưỡng dân gian Việt Nam. Với sự tồn tại qua hàng nghìn năm lịch sử, Hội Gióng không chỉ là một nét văn hóa độc đáo mà còn là biểu tượng đặc biệt của người Việt ở Bắc Bộ.

Ngày nay, trong đồng bằng Bắc Bộ có nhiều nơi thờ cúng Đức Phù Đổng Thiên vương Thánh Gióng, tuy nhiên lễ hội vẫn tập trung chính ở làng Phù Đổng (Gia Lâm, Hà Nội) – nơi Thánh Gióng sinh ra, và Phù Linh (Sóc Sơn, Hà Nội) – nơi Thánh Gióng hóa thân. Hội Gióng đầy đủ những tiêu chí của Di sản văn hóa phi vật thể, đại diện cho sự gìn giữ bản sắc văn hóa, truyền thống qua các thế hệ, thể hiện khát vọng về sự thịnh vượng và hòa bình của cộng đồng.

Mỗi năm, Hội Gióng chính thức được tổ chức vào ngày mùng 8 và ngày 9 tháng 4 âm lịch tại đền Phù Đổng cùng các khu vực lân cận, thu hút sự tham gia sôi nổi của người dân và du khách.

Lễ hội Hoa Lư – Ninh Bình

Lễ hội truyền thống cố đô Hoa Lư, hay hội Trường Yên (còn gọi là hội Cờ Lau), là sự kiện lễ hội hàng năm của tỉnh Ninh Bình, diễn ra vào đầu tháng 3 âm lịch, nhằm tưởng nhớ hai vị hoàng đế: Đinh Tiên Hoàng và Lê Đại Hành.

Đây là một trong những lễ hội lịch sử quan trọng, bắt đầu từ thời vua Lý Công Uẩn dời đô về Thăng Long, và gắn liền với những nghi lễ truyền thống đã tồn tại suốt lịch sử dân tộc, đậm chất truyền thuyết và huyền bí.

Lễ hội truyền thống cố đô Hoa Lư không chỉ là sự kiện văn hóa độc đáo mà còn là cơ hội để mọi người khám phá và tận hưởng di sản lịch sử, văn hóa đặc biệt của Ninh Bình.

Hội Chùa Hương

Lễ hội chùa Hương (Hà Nội) được coi là một trong những sự kiện lễ hội tháng Giêng đặc biệt được chờ đợi nhất ở miền Bắc. Chùa Hương, nằm tại xã Hương Sơn, huyện Mỹ Đức, thu hút nhiều du khách trong và ngoài nước đặc biệt là vào dịp đầu xuân năm mới.

Hội chùa Hương diễn ra từ tháng 1 đến tháng 3 âm lịch, với ngày khai hội chính là mùng 6 tháng Giêng hàng năm. Tuy nhiên, thời gian có lượt khách thăm đông nhất thường từ rằm tháng Giêng đến ngày 18/2 âm lịch.

Trong khoảng thời gian này, khu vực xã Hương Sơn sôi động với khói hương thơm ngát từ tất cả các đền chùa, đình miếu. Lễ hội tạo ra một không gian đầy hấp dẫn và tâm linh cho du khách, nơi họ không chỉ dâng hương, cầu bình an mà còn khám phá vẻ đẹp thiên nhiên, rừng núi hùng vĩ và tinh thần Phật.

Không chỉ tham gia vào các hoạt động tâm linh, du khách còn có cơ hội tham gia các hoạt động văn hóa dân tộc đặc sắc như bơi thuyền, leo núi, thưởng thức các loại hát truyền thống như chèo, văn hát và nhiều điều khác.

Lễ hội Yên Tử – Quảng Ninh

Lễ hội Yên Tử – Quảng Ninh diễn ra hàng năm tại Trung tâm Văn hóa Trúc Lâm Yên Tử, xã Thượng Yên Công, thành phố Uông Bí, tỉnh Quảng Ninh. Đây là một trong những sự kiện lễ hội đặc sắc trong kỳ nghỉ Tết, thu hút sự quan tâm lớn từ đông đảo du khách.

Lễ hội Yên Tử mang đến trải nghiệm đa dạng với nhiều hoạt động văn hóa như diễu hành, hội chợ, biểu diễn nghệ thuật dân gian và lễ hội tín ngưỡng tôn giáo, với việc tôn vinh đức thành Trần. Sự đặc trưng của văn hóa dân gian được thể hiện qua hình ảnh của cây cầu thiêng liêng, những đền chùa cổ kính và không khí linh thiêng, tạo nên một bức tranh sống động về văn hóa Việt Nam.

Hội xuân Yên Tử – Quảng Ninh không chỉ là sự kiện văn hóa lớn mà còn là cơ hội để khám phá và trải nghiệm sâu hơn về văn hóa đặc trưng của địa phương.

Lễ hội đền Trần

Lễ hội Đền Trần diễn ra hàng năm từ ngày 15 đến ngày 20 tháng Tám âm lịch tại phường Lộc Vượng, thành phố Nam Định, tỉnh Nam Định, là cơ hội quan trọng để tưởng nhớ và tri ân công đức của 14 vị vua Trần. Kể từ năm 2000, Nam Định thường xuyên tổ chức Lễ khai ấn Đền Trần vào rạng sáng ngày 15 tháng Giêng, một sự kiện ban đầu chỉ diễn ra tại làng Tức Mặc nhưng sau đó trở thành một lễ hội quy mô lớn với sự tham gia đông đảo.

Lễ hội truyền thống Đền Trần không chỉ tập trung vào các nghi lễ mà còn mang đến một không gian hội sôi động với nhiều hoạt động văn hóa, văn nghệ và trò chơi dân gian truyền thống được tổ chức dành cho cả người dân địa phương và du khách. Đây là dịp tuyệt vời để mọi người tận hưởng không khí lễ hội đầy sắc màu và tìm hiểu về ý nghĩa lịch sử của vùng đất Nam Định.

Xem thêm: Lễ hội truyền thống đền Trần – Một nét đẹp văn hóa tâm linh

Lễ hội đền Hai Bà Trưng

Lễ hội đền Hai Bà Trưng là một trong những sự kiện văn hóa tín ngưỡng hàng năm, nhằm tôn vinh và kỷ niệm công đức vĩ đại của hai vị anh hùng dân tộc Trưng Trắc và Trưng Nhị. Đây không chỉ là một dịp để ghi nhớ về hai vị nữ anh hùng, mà còn là cơ hội giáo dục truyền thống yêu nước, truyền cảm hứng cho thế hệ trẻ về lòng yêu nước và lòng dũng cảm.

Hội lễ diễn ra từ mồng 6 đến mồng 10 tháng Giêng, nhưng chuẩn bị cho lễ hội đã bắt đầu từ mồng 4 tháng Giêng với các hoạt động lễ mộc dục và lễ tế ở các làng. Trong ngày lễ chính, việc rước hai Vua Bà từ Đền về Đình diễn ra với sự tham gia của đông đảo dân làng và du khách. Các hoạt động rước đình bao gồm cỗ voi, cỗ ngựa, đội thanh nữ, đội nữ binh hộ, đội nhạc công và các hoạt động tưởng nhớ và tôn vinh công lao của Hai Bà Trưng trong lịch sử dân tộc.

Hội lễ đền Hai Bà Trưng thu hút hàng nghìn du khách từ trong và ngoài nước đến tham dự, dâng hương và chia sẻ trong không khí tôn nghiêm và trang trọng của ngày lễ văn hóa quan trọng này.

Xem thêm: Khám phá lại lịch sử hào hùng qua lễ hội đền Hai Bà Trưng Mê Linh

Lễ hội Nghinh Ông

Lễ hội Nghinh Ông – sự kiện truyền thống độc đáo tại huyện Cần Giờ, thuộc vùng Nam Hải, hằng năm được tổ chức vào ngày rằm tháng Tám âm lịch, nhằm tôn vinh vị thần linh quen thuộc với ngư dân – “Ðức ngài Cá Ông” hay Nam Hải Tướng Quân. Hội lễ thu hút không chỉ người dân địa phương mà còn thu lôi kéo đông đảo du khách từ khắp nơi.

Với các nghi lễ truyền thống, những hoạt động văn hóa độc đáo và không gian ngập tràn trong không khí tôn nghiêm và vui tươi, hội Nghinh Ông trở thành điểm đến không thể bỏ qua khi ghé thăm Cần Giờ. Du khách có cơ hội tham gia vào các hoạt động trải nghiệm văn hóa, khám phá tập tục dân gian, và cảm nhận sự linh thiêng của một lễ hội đặc sắc thuộc vùng biển ở Việt Nam.

Lễ hội Am Chúa

Lễ hội Am Chúa, hay còn được biết đến với tên gọi Hội lễ Thiên Y A Na, là sự kiện đặc biệt diễn ra tại Khu Di tích Lịch sử Văn hóa Am Chúa, nằm tại núi Đại An, xã Diên Điền, huyện Diên Khánh, tỉnh Khánh Hòa. Đây là nơi thờ Thiên Y Ana Thánh Mẫu, được cư dân địa phương tôn kính với biệt danh ‘Bà chúa Ngọc’.

Lễ hội Am Chúa được tổ chức với các hoạt động tế lễ trang nghiêm, dâng hương, biểu diễn múa bóng, toát lên nét đặc trưng của văn hóa truyền thống dân tộc. Tế lễ là nghi thức trang trọng nhất, được các người chức sắc tiến hành, nhằm thể hiện lòng biết ơn và sự tôn kính đối với Bà Chúa Xứ. Tại đây, bạn có thể cầu bình an, may mắn, hạnh phúc cho gia đình, sự thuận lợi trong công việc và cuộc sống an lành.

Hội lễ Am Chúa không chỉ là dịp để kính mừng và tôn vinh một vị thần linh mà còn là cơ hội để trải nghiệm văn hóa và tín ngưỡng đặc sắc của vùng đất Khánh Hòa.

Tổng kết

Tất cả các lễ hội ở Việt Nam không chỉ là những sự kiện văn hóa đặc sắc mà còn được coi như một bảo tàng sống, thể hiện rõ nét các phong tục, tập quán và lối sống đặc thù của từng dân tộc, khu vực. Những ngày lễ hội còn mang ý nghĩa tưởng nhớ, tỏ lòng thành kính đối với các vị thần và anh hùng dân tộc, những người đã có công lớn trong việc bảo vệ đất nước. Đây chỉ là một phần nhỏ về sự đa dạng của các lễ hội tại Việt Nam, những sự kiện diễn ra suốt cả năm với đa dạng về văn hóa và tín ngưỡng.

Tham gia các ngày lễ hội sẽ mang lại trải nghiệm sâu sắc về đời sống văn hóa và tâm linh của người Việt, giúp bạn hiểu rõ hơn về di sản văn hóa độc đáo của đất nước này. Hãy cùng tham gia để khám phá và tận hưởng vẻ đẹp đặc trưng của từng lễ hội, từng góc phố ẩn hiện tại Việt Nam.

Bên cạnh đó, bạn có thể tìm hiểu thêm thông tin khác về chủ đề văn hóa qua các bài viết dưới đây:

Tổng hợp 12 lễ hội Hà Nội đặc sắc nhất nên tham dự ít nhất 1 lần trong đời

Top 10 lễ hội truyền thống đặc sắc ở Nhật Bản

Tranh Đông Hồ – 1 tinh hoa nghệ thuật dân gian truyền thống Việt

Bản sắc lễ hội Nhật Bản: Top 9 lễ hội mùa hoa

Lễ hội thả đèn trời Yi Peng 2023: Đặc sắc văn hoá Thái Lan

 

Tác giả: Đặng Hồng Dương

Mã sinh viên: 20050791

Mã lớp học phần: INE3104 1

Lớp: QH-2020-E KTQT CLC 3