Với sự tiến triển không ngừng của công nghệ, thách thức về an ninh mạng ngày càng trở nên phức tạp. Năm 2024 được dự đoán sẽ mang đến 7 điểm nóng về thách thức của an ninh mạng quan trọng, đồng thời đặt ra những yêu cầu cao về cách bảo vệ dữ liệu của bạn. Bài viết này sẽ phân tích chi tiết về những thách thức rủi ro mạng này và cung cấp những biện pháp hiệu quả để giữ an toàn cho thông tin quan trọng của bạn.
Nội dung bài viết
Sự bùng nổ IoT dẫn đến các thách thức về bảo mật an ninh mạng
IoT (Internet of Things) là một công nghệ có khả năng cho phép các thiết bị vật lý giao tiếp và tương tác với nhau. Nghĩa là bất kỳ thiết bị vật lý nào do bàn tay con người tạo ra đều có thể gửi và nhận dữ liệu qua mạng không dây hoặc có dây. Vì vậy, chip, camera an ninh, cửa ra vào, thiết bị điện tử trong ô tô,… vô số thiết bị có thể xếp vào bảng phân loại này.
Tuy nhiên, điều đáng chú ý là IoT tác động đến quyền riêng tư của mọi người, các công ty và điều này liên quan trực tiếp đến một số thách thức về bảo vệ dữ liệu cá nhân, bao gồm:
- Các Lỗ Hổng (Vulnerabilities): Các lỗ hổng là một vấn đề lớn luôn là nỗi ám ảnh của người dùng và tổ chức. Một trong những lý do chính khiến các thiết bị IoT dễ dàng bị lỗ hổng là do họ thiếu khả năng tính toán để tích hợp bảo mật. Ngoài các thiết bị, lỗ hổng trong ứng dụng web và phần mềm liên quan đến thiết bị IoT cũng có thể dẫn đến việc hệ thống bị tấn công.
- Phần Mềm Độc Hại (Malware): Mặc dù hầu hết các thiết bị IoT có khả năng tính toán hạn chế, chúng vẫn có thể bị nhiễm phần mềm độc hại. Điều này đã được các tội phạm mạng sử dụng một cách hiệu quả trong vài năm qua. Phần mềm độc hại của botnet IoT là một trong những biến thể xuất hiện thường xuyên nhất, vì chúng vừa đa dạng và mang lại lợi nhuận cho các tội phạm mạng.
- Đánh Cắp Thông Tin và Tiết Lộ Không Biết (Information Theft and Unknown Exposure): Tương tự như bất cứ thứ gì liên quan đến internet, các thiết bị kết nối gia tăng khả năng tiếp xúc trực tuyến. Thông tin quan trọng về kỹ thuật và thậm chí thông tin cá nhân có thể bị lưu trữ và bị nhắm mục tiêu một cách không biết đến trên những thiết bị này.
- Quản Lý và Cấu Hình Thiết Bị Sai Lệch (Device Mismanagement and Misconfiguration): Sự lơ là về bảo mật, việc duy trì mật khẩu kém và quản lý thiết bị không hiệu quả có thể ủng hộ cho sự thành công của các mối đe dọa này. Người dùng cũng có thể đơn giản là thiếu kiến thức và khả năng triển khai các biện pháp bảo mật thích hợp, trong khi các nhà cung cấp dịch vụ và nhà sản xuất có thể cần hỗ trợ khách hàng của họ để đạt được mức độ bảo vệ tốt hơn.
Tấn Công Ransomware Đa Dạng và Nguy Hiểm Hơn
Ransomware là một loại virus được mã hóa, được Bộ Tư pháp Hoa Kỳ xem là mô hình hiện đại của tội phạm mạng với nguy cơ gây tổn thương hệ thống an ninh mạng toàn cầu. Khi ransomware lây nhiễm vào máy tính, nó sẽ mã hóa hoặc chặn những truy cập dữ liệu trên đĩa. Để hoạt động bình thường trở lại, người dùng phải chuyển tiền vào tài khoản mới gỡ được ransomware.
Ransomware khi lây nhiễm vào máy tính người dùng sẽ mã hóa file dữ liệu thành các đuôi kí tự lạ. Ví dụ: *.Doc > *.docm ; *.xls > *.cerber, … Ở mỗi thời điểm, các đuôi mã hóa lại khác nhau khiến chúng ta tốn rất nhiều công sức để xác định. Máy tính tính bị nhiễm ransomware không hề hiện ra thông báo từ hacker. Một máy tính bị nhiễm ransomware thì khả năng cao những máy còn lại trong hệ thống cũng gặp tình trạng tương tự. Để chuộc lại file bị nhiễm ransomware, người dùng phải trả tiền cho hacker qua các đồng tiền ảo như Bitcoin,…
Vậy làm thế nào Ransomware có thể xâm nhập vào máy tính của bạn? Thông thường, tin tặc nhắm vào những nạn nhân mà chúng nghĩ rằng họ sẵn sàng trả tiền chuộc và nhanh chóng nhận lại dữ liệu. Trong những năm gần đây, những tập đoàn lớn kể cả những bệnh viện và thậm chí cả hãng phim Sony Pictures đã là nạn nhân. Nhưng hầu như ai cũng có thể là nạn nhân của một đợt tấn công mã độc tống tiền và điều này thường xảy ra theo một trong hai cách:
- Đầu tiên, bạn sẽ tải một phần mềm tống tiền độc hại đã được ngụy trang dưới dạng tập tin đính kèm theo email.
- Thứ hai, tin tặc sẽ khai thác lỗ hổng trên tường rào bảo vệ máy tính của bạn.
Tấn công ransomware có thể nguy hại và có tính tàn phá, và không may, lại cực kỳ khó để lấy lại tập tin hoặc truy cập máy tính nếu đã bị mã độc tống tiền xâm nhập, chiếm giữ.
Phishing – mối đe doạ tinh vi với an ninh mạng
Phishing là một hình thức lừa đảo trực tuyến, trong đó kẻ xấu giả mạo danh một thực thể đáng tin cậy để lừa người dùng cung cấp thông tin nhạy cảm, chẳng hạn như tên đăng nhập, mật khẩu hoặc thông tin thẻ tín dụng. Kẻ tấn công sử dụng các phương tiện như email, tin nhắn văn bản, tin nhắn trực tiếp, trang web giả mạo và mạng xã hội để tiếp cận nạn nhân và đánh lừa họ.
Phishing thường được thực hiện bởi những kẻ tấn công có chuyên môn cao, sử dụng các kỹ thuật tinh vi để đánh lừa nạn nhân. Các kỹ thuật này bao gồm việc tạo ra các trang web giả mạo hoàn toàn giống với các trang web đáng tin cậy, sử dụng các phần mềm độc hại để đánh cắp thông tin hoặc gửi các tệp độc hại qua email hoặc tin nhắn văn bản.
Các hình thức Phishing phổ biến hiện nay bao gồm:
- Phishing qua email: Kẻ tấn công gửi email giả mạo từ một thực thể đáng tin cậy, chẳng hạn như ngân hàng, nhà cung cấp dịch vụ trực tuyến, để yêu cầu người dùng cung cấp thông tin nhạy cảm. Email giả mạo có thể chứa các liên kết đến trang web giả mạo hoặc các tệp đính kèm chứa phần mềm độc hại.
- Spear phishing: Đây là một loại hình phải hơn, trong đó kẻ tấn công tập trung vào một số nhỏ các cá nhân hoặc tổ chức cụ thể. Kẻ tấn công tìm kiếm thông tin chi tiết về nạn nhân trên mạng xã hội hoặc các trang web công cộng khác để tạo ra email hoặc tin nhắn giả mạo có thể gây ảnh hưởng tới nạn nhân.
- Smishing: Đây là hình thức tấn công tương tự như phishing qua email, nhưng thông qua tin nhắn văn bản. Kẻ tấn công gửi tin nhắn giả mạo từ một số điện thoại hoặc ngân hàng, và yêu cầu người dùng cung cấp thông tin nhạy cảm hoặc nhấp vào một liên kết độc hại.
- Vishing: Đây là hình thức tấn công qua cuộc gọi điện thoại, trong đó kẻ tấn công giả danh một đại diện của một tổ chức đáng tin cậy và yêu cầu người dùng cung cấp thông tin nhạy cảm như số thẻ tín dụng hoặc mật khẩu.
- Clone phishing: Kẻ tấn công tạo ra một bản sao hoàn toàn của một trang web đáng tin cậy, bao gồm cả thiết kế và nội dung, nhưng với một số thay đổi gồm những liên kết độc hại hoặc yêu cầu cung cấp thông tin nhạy cảm. Khi người dùng cung cấp thông tin, kẻ tấn công sẽ sử dụng nó để lừa đảo hoặc đánh cắp danh tính của nạn nhân.
- Search engine phishing: Đây là một kỹ thuật tấn công mới mà kẻ tấn công sử dụng các kỹ thuật tối ưu hóa công cụ tìm kiếm để đưa trang web giả mạo lên đầu kết quả tìm kiếm. Khi người dùng truy cập vào trang web giả mạo này, họ có thể bị yêu cầu cung cấp thông tin nhạy cảm hoặc bị lừa để tải xuống phần mềm độc hại.
Phishing là một trong những hình thức tấn công mạng nguy hiểm nhất hiện nay, gây thiệt hại không chỉ cho cá nhân mà còn cho doanh nghiệp và tổ chức. Tuy nhiên, với những biện pháp phòng chống và nhận diện kỹ thuật đúng, ta có thể giảm thiểu rủi ro và đảm bảo an toàn thông tin của mình
Rủi ro từ mô hình tài chính phi tập trung trong an ninh mạng
Tài chính phi tập trung (thường được gọi là DeFi) là một hình thức tài chính dựa trên blockchain, không phụ thuộc vào các bên trung gian tài chính trung ương như người môi giới, sàn giao dịch hoặc ngân hàng để cung cấp các công cụ tài chính truyền thống, mà thay vào đó sử dụng các hợp đồng thông minh trên blockchain, loại phổ biến nhất là Ethereum.
Nền tảng DeFi cho phép mọi người cho vay hoặc đi vay từ những người khác, đầu cơ dựa theo sự biến động giá trên một loạt các tài sản sử dụng phái sinh, thương mại tiền mã hóa, bảo đảm chống lại rủi ro, và kiếm được lãi trong những tài khoản giống như sổ tiết kiệm. DeFi sử dụng kiến trúc phân lớp và các blocks xây dựng có khả năng kết hợp cao. Một số ứng dụng DeFi đưa ra lãi suất caonhưng có rủi ro cao.
Tài chính phi tập trung, hay DeFi, mặc dù mang tính cách mạng trong cách tiếp cận nhưng vẫn là một lĩnh vực non trẻ ẩn chứa một số rủi ro cố hữu. Dưới đây là một số thách thức và cân nhắc quan trọng mà người ta cần lưu ý:
- Thiếu các biện pháp bảo vệ dữ liệu theo quy định : DeFi phần lớn hoạt động bên ngoài các khuôn khổ quy định truyền thống. Điều này có nghĩa là người dùng thiếu mạng lưới an toàn hiện có trong các hệ thống tài chính thông thường. Ví dụ, FDIC đưa ra các biện pháp bảo vệ người gửi tiền trong trường hợp ngân hàng đổ vỡ. Điều này không có sẵn trong không gian DeFi và không có hệ thống dự trữ bắt buộc để đảm bảo thanh khoản.
- Mối lo ngại về bảo mật : Mặc dù công nghệ cơ bản của blockchain là an toàn, nhưng các khía cạnh khác của DeFi, chẳng hạn như hợp đồng thông minh, có thể dễ bị tấn công mạng. Điều cần thiết là phải hiểu rằng toàn bộ bối cảnh DeFi dựa trên phần mềm, nếu không được kiểm tra đúng cách, phần mềm này có thể bị các thực thể độc hại khai thác.
- Yêu cầu tài sản thế chấp cao : Không giống như tài chính truyền thống nơi điểm tín dụng của bạn có thể xác định khả năng đủ điều kiện cho khoản vay của bạn, DeFi yêu cầu tài sản thế chấp – thường vượt quá giá trị khoản vay. Điều này có thể hạn chế khả năng tiếp cận dịch vụ DeFi đối với nhiều người dùng tiềm năng.
- Quản lý khóa riêng : Trong vũ trụ DeFi, trách nhiệm hoàn toàn thuộc về người dùng. Ví tiền điện tử, cổng vào nền tảng DeFi, được bảo vệ bằng các mã duy nhất được gọi là khóa riêng. Mất điều này và bạn mất quyền truy cập vào tài sản của mình mà không có khả năng phục hồi.
- Sự không chắc chắn về quy định : Sự mở rộng nhanh chóng của DeFi đã thu hút sự chú ý của các cơ quan quản lý trên toàn cầu. Mặc dù một số quy định được mong đợi và thậm chí được hoan nghênh để đảm bảo sự trưởng thành của ngành và sự an toàn của người dùng, nhưng quy định quá mức có thể cản trở sự đổi mới.
- Tắc nghẽn mạng : Khi mức độ phổ biến của DeFi ngày càng tăng, sẽ có những lo ngại về khả năng mở rộng của các chuỗi khối hiện có để xử lý khối lượng giao dịch cao một cách hiệu quả. Điều này có thể dẫn đến thời gian giao dịch chậm và phí cao hơn.
Tóm lại, mặc dù DeFi thể hiện một quan điểm mang tính thay đổi về tài chính, nhưng người dùng tiềm năng phải thận trọng, cập nhật thông tin và chuẩn bị sẵn sàng để vượt qua các thách thức của nó. \
Mối đe doạ tấn công chuỗi cung ứng trong an ninh mạng
Chuỗi cung ứng hàng hóa (Supply chain) là xương sống của ngành thương mại trên khắp thế giới. Nếu lĩnh vực quan trọng này bị gián đoạn, quá trình sản xuất và vận chuyển sản phẩm trên toàn cầu sẽ đình trệ và gần như không thể hoạt động được.
Tầm quan trọng và sức ảnh hưởng của chuỗi cung ứng khiến nó trở thành mục tiêu hấp dẫn đối với tội phạm an ninh mạng
. Khi nhu cầu sản xuất hàng loạt và vận chuyển toàn cầu tăng lên, tác động của các vụ hack đối với hệ thống chuỗi cung ứng cũng tăng gấp nhiều lần.
Theo Trung tâm an ninh mạng của Mỹ, số vụ tấn công chuỗi cung ứng trong 3 năm qua đã tăng
74% và phải mất trung bình 287 ngày để phát hiện một cuộc tấn công vào chuỗi cung ứng. Điều đó tạo cơ hội để thủ phạm có nhiều thời gian lấy cắp dữ liệu và cản trở hoạt động của chuỗi. Trong năm 2024, chúng ta có thể sẽ thấy các cuộc tấn công này tiếp tục diễn ra, thậm chí còn nhiều hơn và tinh vi phức tạp hơn.
Bảo mật ứng dụng di động và rò rỉ dữ liệu
Các thiết bị di động đã nổi lên trong những năm gần đây như là nền tảng được sử dụng hàng đầu của tội phạm mạng để nhắm mục tiêu chống lại các tổ chức. Và các tổ chức vẫn đang nỗ lực để bảo vệ những bổ sung tương đối mới này vào mạng doanh nghiệp, đặc biệt vì chúng thường chứa hỗn hợp dữ liệu cá nhân và doanh nghiệp.
Thế giới có đầy đủ các ứng dụng phần mềm có thể được sử dụng qua internet hoặc được tải xuống từ các trang web, Apple App Store hoặc Google Play. Nhiều ứng dụng trong số này là hợp pháp và an toàn để sử dụng, nhưng cũng có hàng ngàn ứng dụng không như vậy. Do đó, việc tải xuống ứng dụng hoặc cấp quyền cho ứng dụng để truy cập các chức năng trên thiết bị di động có thể khiến công ty người dùng phải chịu nhiều rủi ro về bảo mật và quyền riêng tư. Một số ứng dụng thậm chí thu thập dữ liệu mà không cần xin phép người dùng.
Rò rỉ dữ liệu xảy ra với bất kỳ việc chuyển dữ liệu trái phép hoặc vô ý từ bên trong một tổ chức sang một bên hoặc đích bên ngoài. Những rò rỉ này có thể từ một người nào đó trong công ty vô tình chuyển dữ liệu bí mật hoặc nhạy cảm sang đám mây công khai, thay vì riêng tư, tất cả các cách để kẻ tấn công hoặc nhân viên bất mãn cố tình đánh cắp dữ liệu của công ty.
Các thiết bị di động, thường chứa hỗn hợp dữ liệu cá nhân và doanh nghiệp, giúp dễ dàng làm mờ ranh giới xung quanh dữ liệu doanh nghiệp một cách vô tình hoặc cố ý. Mặc dù những mối đe dọa này là có thật và tiếp tục phát triển mỗi ngày, hầu hết các công ty vẫn không có bảo mật mạnh mẽ để bảo vệ chính họ và người dùng di động của họ.
Gia tăng các cuộc tấn công do AI hỗ trợ
đe doạ an ninh mạng
Trong năm 2022 và 2023, chúng ta đã thấy các hệ thống AI thông minh đến mức nào. Công cụ AI đáng chú ý nhất xuất hiện gần đây là ChatGPT có khả năng xử lý ngôn ngữ gần giống như con người
. Nhưng chỉ không lâu sau khi ChatGPT ra mắt đã có nhiều câu chuyện về tội phạm mạng sử dụng nó để tạo ra phần mềm độc hại. Về bản chất, phần mềm độc hại chỉ là một tập lệnh đơn giản dựa trên ngôn ngữ Python, nhưng điều đó đã cho thấy AI có thể bị lợi dụng vào mục đích xấu.
Không chỉ ChatGPT, ngày nay có vô số công cụ AI mới đang được phát triển và đưa vào sử dụng,
vì vậy có nguy cơ các phiên bản nâng cao của chúng sẽ bị lợi dụng để thực hiện tội phạm tấn công mạng.
Bản đánh giá mối đe dọa năm 2024 của Bộ An ninh Nội địa Mỹ dự báo rằng tội phạm an ninh mạng sẽ tiếp tục “phát triển các công cụ và khả năng truy cập mới cho phép chúng xâm phạm nhiều nạn nhân hơn và thực hiện các cuộc tấn công mạng quy mô lớn hơn, nhanh hơn, hiệu quả hơn và lẩn tránh hơn
.
Sự phổ biến và khả năng tiếp cận của các công cụ mạng và AI mới nổi có thể sẽ giúp những kẻ này tăng cường các chiến dịch thông tin độc hại của chúng bằng cách cho phép tạo ra nội dung dựa trên văn bản
, hình ảnh và âm thanh tổng hợp, chi phí thấp với chất lượng cao hơn.”
Như vậy việc tiếp tục áp dụng và phát triển AI sẽ gây ra mối đe dọa cho an ninh mạng, mặc
dù mức độ ảnh hưởng trong thực tế vẫn chưa rõ ràng.
Cách bảo vệ dữ liệu trước mối đe doạ của an ninh mạng
Một số biện pháp các bạn có thể sử dụng để bảo vệ dữ liệu trước mối đe doạ của an ninh mạng như:
- Sử dụng hệ thống phần mềm antivirus và chống spyware chất lượng
Antivirus là phần mềm giữ cho hệ thống và bảo vệ dữ liệu của bạn an toàn khỏi virus máy tính và các cuộc tấn công phần mềm độc hại. Ngoài ra, chúng có thể phát hiện và xóa những phần mềm độc hại ra khỏi hệ thống và dữ liệu của bạn.
Trong khi đó, Spyware là một loại phần mềm độc hại, lấy cắp các thông tin người dùng như mật khẩu, thông tin thẻ thanh toán,… Spyware thường tấn công thông qua các liên kết lạ hoặc chấp nhận các điều khoản dịch vụ khi tải xuống một phần mềm mà không đọc rõ thông tin,…
- Bật tường lửa
Hầu hết các hệ thống máy tính đều có tường lửa tích hợp sẵn trong hệ điều hành giúp bảo mật web. Việc bạn cần làm chỉ là đảm bảo bật tường lửa trước khi thêm các thiết bị mới như modem, máy in hoặc bất kỳ thiết bị được kết nối nào vào mạng máy tính, điều đó sẽ giúp bạn bảo vệ dữ liệu hiệu quả hơn
- Sử dụng mật khẩu mạnh
Mật khẩu mạnh là yếu tố quan trọng đầu tiên bạn cần lưu ý. Bạn không nên sử dụng các mật khẩu dễ đoán. Bên cạnh đó, bạn cũng nên lưu ý không đặt mật khẩu giống nhau cho tài khoản trên nhiều nền tảng, tránh trường hợp các thông tin liên quan đều bị xâm phạm khi một mật khẩu bị đánh cắp.
- Đưa việc bảo vệ dữ liệu vào văn hóa công ty
Doanh nghiệp nên tiến hành đào tạo định kỳ để đảm bảo nhân viên và tất cả người dùng trên hệ thống luôn nắm được các mối đe dọa an ninh mạng và giao thức hiện tại.
Ngoài ra, bạn có thể khuyến khích thực hành các hoạt động đảm bảo an toàn dữ liệu, thưởng cho những nhân viên thực hiện bảo mật dữ liệu tốt, từ đó nâng cao nhận thức về tầm quan trọng của vấn đề bảo vệ dữ liệu cho doanh nghiệp.
- Sao lưu dữ liệu
Sao lưu dữ liệu là bước quan trọng giúp doanh nghiệp dễ dàng khôi phục lại những thông tin và dữ liệu một khi chúng bị đánh cắp và nhanh chóng quay về trạng thái hoạt động bình thường. Bạn có thể thực hiện sao lưu website trên các đám mây hoặc trung tâm dữ liệu ngoại vi.
- Mã hóa dữ liệu
Doanh nghiệp thực hiện chuyển đổi dữ liệu quan trọng sang một ngôn ngữ đã được mã hóa, và những dữ liệu này chỉ có thể được giải khóa bằng mật khẩu. Tuy nhiên, bảo vệ dữ liệu theo cách này có thể gây ra vấn đề phát sinh nếu nhân viên sử dụng thiết bị riêng, ổ đĩa ngoài cũng như các ứng dụng không thuộc phạm vi quản lý của công ty.
- Sử dụng chiến lược ngăn ngừa việc mất dữ liệu:
Để đảm bảo thông tin số hóa doanh nghiệp không bị đe dọa, bạn hãy chủ động sử dụng chiến lược ngăn ngừa mất dữ liệu (DLP) như:
- Bảo vệ máy tính, thiết bị, bộ nhớ di động, ứng dụng và email.
- Kết nối mạng DLP để bảo vệ giao thức truyền tệp (FTP) và các thuộc tính kỹ thuật số khác.
- Lưu trữ DLP bao gồm cơ sở dữ liệu và máy chủ tệp.
- Xác định dữ liệu quan trọng nhất và đảm bảo công tác bảo vệ dữ liệu đó.
Trong thế giới số ngày nay, việc hiểu rõ và áp dụng những chiến lược bảo mật tiên tiến là quan trọng để bảo vệ dữ liệu của bạn. Với 7 xu hướng an ninh mạng năm 2024, sự chuẩn bị và áp dụng những biện pháp bảo vệ dữ liệu an ninh mạng đúng đắn sẽ giúp bạn tự tin đối mặt với những thách thức ngày càng phức tạp trong môi trường số hóa ngày nay.
Xem thêm: https://baomoi.com/du-bao-cac-moi-de-doa-an-ninh-mang-2024-c47716774.epi