Nằm ở phía Đông Nam châu Á, dân số Việt Nam có tổng cộng hơn 86 triệu người với GDP bình quân đầu người ước tính là 3100 USD. Là quốc gia đông dân thứ 13 trên thế giới ,Việt Nam đang phải đối mặt với môi trường nước đô thị ngày càng tồi tệ trong bối cảnh dân số đô thị ngày càng tăng, nhu cầu cấp thoát nước tăng cao và xây dựng ngoài kế hoạch. Tính đến cuối năm 2016, nước ta có 82 thành phố, trong đó có hai đô thị đặc biệt là Hà Nội và Thành phố Hồ Chí Minh cũng chính là hai địa điểm đang gặp những rắc rối về vấn đề nguồn nước bị ô nhiễm cũng như bị xâm nhập mặn nghiêm trọng.
Nội dung bài viết
Tầm quan trọng của nước
Như chúng ta đã biết, nước đóng vai trò vô cùng quan trong đối tất cả các loài sinh vật trong đó có con người trên toàn bộ Trái Đất, người ta sử dụng nước mỗi ngày cho nhiều mục đích khác nhau. Ước tính có khoảng 250 lít nước được sử dụng cho các hoạt động hàng ngày, 1.500 lít được sử dụng cho công nghiệp và 2.000 lít được sử dụng cho nông nghiệp. Tuy nhiên trên thực tế, có đến 97,2% là nước mặn, 2,15% là băng vĩnh cửu và chỉ có khoảng 0,65% nước mà con người có thể khai thác để sử dụng (GEEC).
Việt Nam có 2360 con sông dài tổng cộng tới hơn 10 km và nghe có vẻ như những con sông này sẽ cung cấp nguồn nước dồi dào cho sản xuất cũng như phục vụ sinh hoạt hằng ngày của người dân trên toàn quốc gia. Tuy nhiên, do cơ sở hạ tầng vật chất và khả năng tài chính còn yếu kém, việc sử dụng nguồn cung cấp không đảm bảo chất lượng cùng với sự phân bố lưu lượng mưa không đều dẫn đến tình trạng thiếu nước ở nhiều nơi đặc biệt là các vùng sâu vùng xa. Mặc dù chính phủ Việt Nam đã cải thiện tình hình cấp nước trong vài thập kỷ qua nhưng vẫn không đạt được kết quả như kế hoạch đề ra và không thấy nhiều sự cải thiện đáng kể ở các vùng nông thôn nghèo.
Xem thêm: Các thành phần môi trường
Thực trạng thiếu và ô nhiễm nước sạch mức báo động tại các thành phố lớn
Hiện tại, chỉ có khoảng 60% người dân Việt Nam được sử dụng nước sạch và có thể uống được. Chỉ có hơn một nửa dân số có thể có được nước không bị ô nhiễm và hợp vệ sinh. Ba mươi phần trăm nước được coi là an toàn hiện đang bị lãng phí chủ yếu bị mất do rò rỉ trong các hệ thống đường ống nước thải cũ phục vụ các khu vực đông dân cư. Bên cạnh đó, các công trình thoát nước đô thị chưa toàn diện vì chúng được xây dựng trong các khoảng thời gian khác nhau. Một số hệ thống thoát nước cũng bị dột nát, dẫn đến khả năng thoát nước kém. Nhiều cống không đủ lớn, kênh và mương bê tông cũng cản trở việc thoát nước. Do đó, thành phố Hồ Chí Minh và Hà Nội thường xuyên bị ngập lụt sau những trận mưa lớn. Các thành phố như Đà Nẵng, Cần Thơ… khi mà trước đây hiếm khi bị ngập lụt thì bây giờ cũng phải đối mặt với lũ lụt thường xuyên.
Ngoài ra, do sự phát triển kinh tế nhanh chóng ở Việt Nam, chất lượng nước sông đã bị ảnh hưởng cùng với sự gia tăng nồng độ các chất độc khác nhau trong nước. Tầng nước mặt ở các con sông bị ô nhiễm cục bộ bởi các chất gây ô nhiễm hữu cơ như chất thải dầu và chất rắn. Ngoài ra còn có ô nhiễm từ nước thải chưa được xử lý phát hành bởi các ngành công nghiệp và hoạt động nông nghiệp. Mới đây vụ việc nước sông Đà bị nhiễm bẩn đã làm chấn động dư luận do làm ô nhiễm nguồn nước sạch để cung cấp cho sinh hoạt, thiếu hụt đột ngột nguồn nước cho sản xuất, kinh doanh, cuộc sống người dân bị đảo lộn, thậm chí một số không nhỏ người dân đã phải sơ tán về quê vì không có nước sạch sử dụng. Bên cạnh đó, được biết lí do nguồn nước không còn được trong sạch như trước là do một nghi phạm tên N.C.Đ đã lén xả 10m3 chất thải vào nguồn nước, để thực hiện được hành vi trái phép này, nghi phạm đã chấp nhận đi đường vòng hàng trăm km. Điều này đã gây sự nghi ngờ và khó hiểu cho người dân và cơ quan các chính quyền đang tiến hành điều tra làm rõ hành vi phạm tội này.
Xem thêm: Mùi khủng khiếp ở đồi Mông, nơi xả thải xuống nhà máy nước sông Đà
Ô nhiễm sông Tô Lịch
Thêm một thực trạng đáng phải kể đến đó là ô nhiễm nghiêm trọng môi trường nước sông Tô Lịch. Với chiều dài khoảng 14 km, chảy qua địa phận 6 quận, huyện: Ba Đình, Cầu Giấy, Đống Đa, Thanh Xuân, Hoàng Mai, Thanh Trì, đáng ra con sông nằm trong hệ thống sông ngòi chính và có thể cấp nước cho người dân. Nhưng do chính sách quy hoạch không đồng bộ của chính phủ, ý thức của người dân sống bên bờ sông dưới sức ép đô thị hóa, công nghiệp hóa, diện tích sông bị thu hẹp, chất lượng nguồn nước ngày càng xuống cấp và bốc mùi hôi thối gây khó chịu cho người dân sống xung quanh khu vực và người tham gia giao thông trên con đường dọc theo bờ sông. Sông Tô Lịch biến thành dòng sông chết, oằn mình mang chất thải công nghiệp. Hiện nay con sông đang được Sở Quy hoạch Việt Nam hợp tác với các chuyên gia Nhật Bản “cứu chữa” trong dự án giúp cải tạo và “hồi sinh” nguồn nước sông.
Kết luận
Tài nguyên nước có ý nghĩa rất lớn đối với con người, sinh vật và hệ sinh thái, biệt là nguồn nước tự nhiên ở khu vực nông thôn của Việt Nam. Do vậy, các biện pháp cải thiện và giải quyết tình theo hướng tích cực và hiệu quả nhất cần được đề ra và áp dụng đúng cách thông qua các chính sách và chương trình phù hợp để cải thiện những vấn đề quản lý tài nguyên nước, xây dựng một tương lai vững bền cho thế hệ mai sau.
Đọc thêm tại:
http://ezcomclass.com/o-nhiem-nguon-nuoc-va-giai-phap-khac-phuc/
http://ezcomclass.com/o-nhiem-nuoc-song-da-tam-giu-3-nghi-pham/
Trần Phương Dung _ MSV: 16040079