Biến đổi khí hậu và 5 tác động nguy hại đến đời sống con người Việt Nam

Biến đổi khí hậu đang trở thành một trong những thách thức lớn nhất mà nhân loại phải đối mặt trong thế kỷ 21, và Việt Nam không phải là ngoại lệ. Với vị trí địa lý đặc biệt và nền kinh tế phụ thuộc nhiều vào nông nghiệp, người dân Việt Nam đang chứng kiến và trải qua những thay đổi đáng kể trong đời sống hàng ngày do biến đổi khí hậu gây ra.

Biến đổi khí hậu đang trở thành một trong những thách thức lớn nhất mà nhân loại phải đối mặt trong thế kỷ 21, và Việt Nam không phải là ngoại lệ. Với vị trí địa lý đặc biệt và nền kinh tế phụ thuộc nhiều vào nông nghiệp, người dân Việt Nam đang chứng kiến và trải qua những thay đổi đáng kể trong đời sống hàng ngày do biến đổi khí hậu gây ra.

Từ những hiện tượng thời tiết cực đoan, sự gia tăng các bệnh liên quan đến khí hậu, đến việc mất đất canh tác và di cư, tác động của biến đổi khí hậu đang lan rộng và ảnh hưởng sâu sắc đến mọi khía cạnh của cuộc sống.

Trong bài viết này, chúng ta sẽ cùng tìm hiểu năm tác động chính của biến đổi khí hậu đến đời sống người dân Việt Nam, từ đó nhận thức rõ hơn về mức độ nghiêm trọng của vấn đề và cần có những hành động kịp thời để bảo vệ môi trường sống và cải thiện chất lượng cuộc sống.

1.Giới thiệu tổng quan về biến đổi khí hậu

1.1. Định nghĩa và tầm quan trọng hiểu biết về biến đổi khí hậu.

Biến đổi khí hậu được định nghĩa là sự thay đổi lâu dài trong các mô hình thời tiết toàn cầu hoặc khu vực, biến đổi khí hậu gây ra bởi các hoạt động của con người, đặc biệt là việc phát thải khí nhà kính. Hiểu biết về biến đổi khí hậu không chỉ giúp chúng ta nhận thức rõ hơn về nguyên nhân và hậu quả của nó mà còn thúc đẩy những hành động cần thiết để giảm thiểu tác động tiêu cực.

Biến đổi khí hậu mà biểu hiện chính là sự nóng lên toàn cầu và mực nước biển dâng đã tạo nên các hiện tượng thời tiết cực đoan hiện nay.
Biến đổi khí hậu

1.2. Đặt vấn đề về tác động của biến đổi khí hậu đến đời sống người dân Việt Nam

Đối với Việt Nam, một quốc gia dễ bị tổn thương bởi các hiện tượng thời tiết cực đoan và biến động khí hậu, tác động của biến đổi khí hậu đến đời sống người dân là một vấn đề đặc biệt đáng quan tâm. Từ việc ảnh hưởng đến nông nghiệp, sức khỏe cộng đồng, nguồn nước, đến việc di cư và sinh kế, biến đổi khí hậu đang ngày càng làm thay đổi cách chúng ta sống và làm việc.

Các nghiên cứu cho thấy, khoảng 80% số người chịu các tác động tiêu cực của tình trạng biến đổi khí hậu là phụ nữ. Các nhà nghiên cứu cũng chỉ ra rằng, số phụ nữ và trẻ em tử vong bởi các thảm họa thiên nhiên cao hơn 14 lần so với nam giới.
Lực lượng Cảnh sát Phòng cháy, chữa cháy và cứu nạn, cứu hộ giúp người dân trong mưa lũ

2. 5 tác động của biến đổi khí hậu lên đời sống người dân Việt Nam

2.1. Thời tiết cực đoan

Biến đổi khí hậu đã dẫn đến sự gia tăng đáng kể các hiện tượng thời tiết cực đoan tại Việt Nam. Các sự kiện như bão lụt và hạn hán xuất hiện ngày càng thường xuyên và mạnh hơn, đặc biệt là trong những năm gần đây.

Những hiện tượng thời tiết cực đoan gây ra thiệt hại nghiêm trọng đến nông nghiệp, nhà cửa và cuộc sống hàng ngày của người dân. Nông sản bị phá hủy, đất đai bị xói mòn, và hàng ngàn hộ dân phải chịu thiệt hại nặng nề.

Ví dụ rõ nhất là các trận lũ lớn như lũ lụt năm 2020 tại miền Trung Việt Nam, khiến hàng trăm người thiệt mạng và gây thiệt hại kinh tế lớn. Ngoài ra, hạn hán kéo dài tại các vùng miền núi và nông thôn cũng khiến cho sản xuất nông nghiệp gặp nhiều khó khăn và mất mát không thể phục hồi.

Biến đổi khí hậu gây ra thời tiết cực đoan, mưa lũ, hạn hán và gió bão, gây tổn thất lớn cho nông nghiệp Việt Nam. Nhiệt độ tăng tạo điều kiện thuận lợi cho sâu bệnh, dịch bệnh và vật truyền bệnh trong nông nghiệp, đất đai mất mùa màng, cây trồng bị hạn chế sinh trưởng, và động vật nuôi gặp khó khăn do thiếu thức ăn
Ảnh hưởng của biến đổi khí hậu với nước ta

Xem thêm tại: 4 nguyên và hậu quả của biến đổi khí hậu tại Đông Nam Á

2.2. Sức Khỏe Cộng Đồng

Tăng nhiệt độ toàn cầu và biến đổi khí hậu góp phần vào sự lây lan của các bệnh liên quan đến khí hậu, bao gồm cả các bệnh truyền nhiễm và không truyền nhiễm.Sức khỏe con người đang phải chịu tác động nặng nề từ các bệnh như sốt xuất huyết, bệnh đường hô hấp và các bệnh lây nhiễm khác, do môi trường sống và điều kiện thời tiết bất thường.

Ví dụ thực tế: Các đợt dịch sốt xuất huyết và viêm phổi cấp do thay đổi khí hậu tại Việt Nam đã gây ra hàng loạt ca mắc và tử vong, đặc biệt là đối với các nhóm dân cư dễ bị tổn thương như trẻ em và người cao tuổi.

Khi biến đổi khí hậu diễn ra nhanh, sốt xuất huyết sẽ có xu hướng thay đổi nhiều do sốt xuất huyết bị ảnh hưởng lớn bởi các yếu tố như nhiệt độ, độ ẩm và lượng mưa. Sự sẵn có nước (nước đọng) cũng tác động trực tiếp đến dịch sốt xuất huyết vì nước đọng là nơi muỗi đẻ trứng và sinh sản.
Sốt xuất huyết tăng đột biến liên quan với biến đổi khí hậu

Xem thêm tại: TRÍ TUỆ NHÂN TẠO – 1 “ĐỒNG MINH” MỚI TRONG CUỘC CHIẾN CHỐNG BIẾN ĐỔI KHÍ HẬU?

2.3. Nguồn Nước và Nông Nghiệp

Biến đổi khí hậu làm thay đổi mẫu mực mưa và gây ra tình trạng hạn hán tại nhiều khu vực, đặc biệt là các vùng đồng bằng và miền núi của Việt Nam.Điều này ảnh hưởng nghiêm trọng đến sản xuất nông nghiệp, an ninh lương thực và nguồn nước sạch cho sinh hoạt hàng ngày của người dân.

Ví dụ thực tế: Vùng đồng bằng sông Cửu Long đang chịu nhiều ảnh hưởng từ biến đổi khí hậu, khi mực nước sông Mekong giảm dần, gây khó khăn cho việc tưới tiêu và nuôi trồng lúa của người dân.

 Hiện nay xâm nhập mặn ở vùng ĐBSCL diễn ra sớm hơn từ 1-1,5 tháng so với những năm trước đây và thời gian diễn ra dài hơn. Độ mặn đầu mùa khô lớn hơn giữa mùa. Tình trạng này diễn ra ngược lại với quy luật xâm nhập mặn trước đây.
Xâm nhập mặn ở vùng ĐBSCL diễn ra sớm hơn từ 1-1,5 tháng so với những năm trước đây

Xem thêm tại: LỐI SỐNG XANH ĐẾN TỪ ĐIỀU GIẢN ĐƠN – Bạn đã biết 1 số cách bảo vệ môi trường bằng lối sống xanh ?

2.4. Môi Trường Sống và Di Cư

Biến đổi khí hậu dẫn đến sự xói mòn bờ biển và nước biển dâng cao, đặc biệt là tại các khu vực ven biển. Điều này làm mất đi nhiều đất canh tác và dân cư phải di cư, thay đổi cơ cấu dân số và môi trường sống.

Các đô thị ven biển như Đà Nẵng và Hội An đang phải đối mặt với sự xói mòn bờ biển nghiêm trọng do biến đổi khí hậu, ảnh hưởng lớn đến đời sống và kinh tế của cộng đồng nơi đây.

 "...Dự án sẽ mang lại hiệu quả cho việc giảm thiểu tình trạng xói lở bờ biển, đảm bảo an toàn cho cuộc sống của người dân và thúc đẩy hoạt động kinh doanh, đặc biệt trong lĩnh vực du lịch, tạo thêm cơ hội việc làm và tăng cường khả năng chống chịu của người dân địa phương trước tác động của biến đổi khí hậu”
Bờ biển tại TP Hội An đang bị xói lở nghiêm trọng.

2.5. Kinh tế và sinh kế

Biến đổi khí hậu có ảnh hưởng đến các ngành kinh tế chủ chốt như nông nghiệp và du lịch, gây ra sự thay đổi mạnh mẽ trong cơ cấu kinh tế và sinh kế. Các cộng đồng nông thôn và du lịch bị mất thu nhập, cơ hội việc làm giảm sút và phải đối mặt với những thách thức mới do biến đổi khí hậu.

Các vùng trồng trọt và các khu vực du lịch như Đà Lạt và Nha Trang đang gặp khó khăn do biến đổi khí hậu, khiến cho người dân phải tìm kiếm những giải pháp phù hợp để thích nghi và phát triển kinh tế bền vững.

Dữ liệu cho thấy, nhiệt độ trung bình ở Đà Lạt đã tăng 1,2°C trong 10 năm qua, kéo theo những thay đổi đáng lo ngại về lượng mưa và các hiện tượng thời tiết cực đoan, mùa khô thì hạn hán kéo dài, mùa mưa thường xuất hiện tình trạng sạt lở, ngập lụt cục bộ, mưa đá,…
TP. Đà Lạt hiện có khoảng 300 ha nhà lưới, nhà kính. (Ảnh: Lê Sơn)

Xem thêm tại: Tái chế thời trang: Liệu có phải 1 giải pháp hiệu quả cho vấn đề ô nhiễm môi trường?

3. Kết luận

Biến đổi khí hậu đang trở thành một trong những thách thức lớn nhất đối với đời sống con người tại Việt Nam. Từ sự gia tăng của các hiện tượng thời tiết cực đoan như bão lũ và hạn hán, đến những ảnh hưởng lâu dài như nước biển dâng, xói mòn đất và suy giảm tài nguyên thiên nhiên, tác động của biến đổi khí hậu đang ngày càng rõ rệt.

Vậy để bảo vệ cuộc sống của chúng ta và để giảm thiểu tác động của biến đổi khí hậu, việc nhận thức và hành động từ cộng đồng và cá nhân là cực kỳ quan trọng. Chúng ta cần nâng cao nhận thức về những nguy cơ và hậu quả của biến đổi khí hậu, từ đó đưa ra các biện pháp ứng phó hiệu quả như giảm thiểu phát thải khí nhà kính, bảo vệ và phục hồi môi trường tự nhiên, và thúc đẩy sử dụng năng lượng tái tạo.

Chỉ khi chúng ta đoàn kết và hợp tác cùng nhau, chúng ta mới có thể xây dựng được một tương lai bền vững và an toàn hơn, không chỉ cho Việt Nam mà còn cho toàn thế giới. Hãy cùng nhau đóng góp để bảo vệ hành tinh này cho thế hệ tương lai bạn nhé.

Có thể bạn sẽ thích:

BIẾN ĐỔI KHÍ HẬU: NGUYÊN NHÂN, TÁC ĐỘNG & GIẢI PHÁP ỨNG PHÓ

Việt Nam đối mặt với biến đổi khí hậu: Băng tan và sự nóng lên toàn cầu

                                                                                                                                                                                                                         Thực hiện bởi

                                                                                                                                                                                                   Sinh viên: Nguyễn Hòa Bình

                                                                                                                                                                                                                       MSV: 22051630

                                                                                                                                                                                                       Lớp học phần: INE3104_1