Bản sắc văn hóa: Top 9 lễ hội truyền thống đặc sắc của Nhật Bản

Nhật Bản là đất nước nổi tiếng với vẻ đẹp thiên nhiên và văn hóa độc đáo, trong đó lễ hội là một phần quan trọng không thể thiếu. Mỗi lễ hội ở Nhật Bản đều mang một nét đẹp và ý nghĩa riêng. Những món ăn hấp dẫn, những cuộc diễu hành hoành tráng, âm nhạc được thổi hồn dân tộc, trang phục lễ hội bắt mắt cùng những điệu múa có ý nghĩa lịch sử và tâm linh là tất cả những gì có thể miêu tả về lễ hội truyền thống ở Nhật Bản. Vì vậy nếu ai đang tìm kiếm một trải nghiệm đáng nhớ giúp hiểu hơn về văn hóa truyền thống và con người Nhật Bản thì không gì tuyệt vời hơn là tham gia những lễ hội hay còn gọi là Matsuri tại Nhật.
Lễ hội truyền thống Nhật Bản
Núi Phú Sĩ- biểu tượng của quốc đảo Nhật Bản
Sau đây là danh sách top 9 lễ hội truyền thống nổi tiếng nhất tại “Đất nước mặt trời mọc”, cùng khám phá ngay!

1. CÁC LỄ HỘI TRUYỀN THỐNG Ở XỨ SỞ PHÙ TANG

1.1. Lễ hội hoa anh đào Hanami

Thời gian: Cuối tháng 3 đến đầu tháng 4 – thời điểm hoa anh đào nở rực rỡ nhất trong năm
Lễ hội Hanami
Lễ hội hoa anh đào tại Nhật Bản
Trong tiếng Nhật, Hanami là từ được ghép bởi Hana có nghĩa là “hoa” và mi có nghĩa là ngắm nhìn. Do vậy Hanami có nghĩa là ngắm, thưởng lãm hoa.
Đối với người Nhật, hoa anh đào tượng trưng cho vẻ đẹp mong manh như nỗi buồn về sự ngắn ngủi. Cây hoa anh đào được xem là biểu tượng hòa bình của nước Nhật với các nước khác trên thế giới.
Lễ hội hoa anh đào Hanami được diễn ra trong tiết trời se se lạnh và có nắng ấm, đây là dịp để mọi người cùng nhau quây quần, trò chuyện với nhau và thưởng thức những món ăn truyền thống như sushi, cơm hộp bento và uống rượu Hanamizake.
Ở những thành phố lớn như Tokyo, Osaka lượng người đến dự lễ hội hoa anh đào Hanami rất đông. Nếu đi du lịch đến Nhật Bản vào dịp này, bạn hãy nên một lần tham gia để hiểu được những giá trị nhân văn sâu sắc mà người Nhật đang gìn giữ tới ngày hôm nay.

1.2. Lễ hội truyền thống Shogatsu

Thời gian: Từ ngày 1/1 đến ngày 4/1 dương lịch hàng năm
Lễ hội Shogatsu
Lễ hội năm mới lớn nhất tại Nhật Bản
Đây là ngày lễ lớn nhất Nhật Bản, diễn ra trong nhiều ngày. Vào ngày trước đêm giao thừa (31/12), người Nhật Bản thường làm tổng vệ sinh và trang trí nhà cửa với kadomatsu (được làm từ thông và tre), Shimekazari (bùa hộ mệnh) và Kagamimochi (vật trang trí được làm từ miếng gỗ nhỏ bên trên đặt mochi, tảo bẹ và cam quýt) để chào mừng một năm mới sắp đến.
Vào ngày Tết, người Nhật có phong tục ăn osechi ryori (bữa cỗ mừng Tết Nhật Bản được đựng trong hộp sơn mài) có ý nghĩa may mắn, sum vầy và toshikoshi soba (mì lúa mạch) với ý nghĩa giúp loại bỏ những khó khăn trong năm cũ vì mì soba rất dễ cắt khi ăn.
Vào ngày mùng 1, hầu hết người Nhật sẽ đi ngắm bình minh và sau đó đến chùa để cầu nguyện. Người Nhật cũng có phong tục lì xì cho trẻ em vào lễ mừng năm mới.

1.3. Lễ hội đèn lồng Obon

Thời gian: Tổ chức vào mùa hè, tùy thuộc theo từng địa phương mà thời gian  tổ chức sẽ khác nhau. Ví dụ Tokyo 15/7, Kyoto 15/8,…
Lễ hội Obon
Đèn lồng được trưng bày tại Obon
Lễ hội đèn lồng Obon hay còn được gọi là Lễ hội của những con thuyền. Lễ hội này có nguồn gốc bắt đầu từ cách nay khoảng 500 năm. Lễ này đặc biệt bởi vì ý nghĩa của nó thể hiện lòng báo hiếu đối với cha mẹ mình của những người con, rất giống với tính chất của Lễ Vu Lan như ở nước Việt Nam ta.
Ngày lễ Obon sẽ mở màn bởi việc đón các linh hồn về nhà và sau đó sẽ tiến hành làm lễ tiễn linh hồn trở lại âm phủ, trước mỗi nhà sẽ thực hiện nghi lễ đốt lửa đặc trưng. Việc đốt lửa để dẫn đường cho các linh hồn trở về nhà cũng chính là một phong tục truyền thống đặc trưng của Nhật Bản. Trong đó có lễ dâng lửa lớn nhất được diễn ra ở Kyoto với 5 đám lửa lớn sẽ được đốt lên, đây cũng được xem như biểu trưng cho ngày hội Obon ở đất nước Nhật Bản.
Cũng trong ngày lễ này thì không thể thiếu được sự xuất hiện của điệu nhảy Bon Odori. Và còn có rất nhiều hoạt động khác như các trò chơi dân gian và quan trọng sau dùng chính là nghi thức thả đèn trôi trên sông, các ngọn đèn này thực tế là thuyền giấy với những ngọn nến nhỏ được thả trôi trên sông mang ý nghĩa cho việc đưa tiễn linh hồn trở về nơi thuộc về chính họ.

1.4. Lễ hội văn hóa Gion

Thời gian: Kéo dài từ 1/7 đến 31/7 hàng năm tại Kyoto
Lễ hội Gion
Chính hội Gion Matsuri tại đền Yasaka- Kyoto
Gion Matsuri là một trong những lễ hội nổi tiếng nhất ở Nhật Bản, do đền Yasaka, ngôi đền nằm giữa quận Gion và quận Higashiyama có lịch sử lâu đời của Kyoto tổ chức.
Lịch sử của Gion bắt đầu từ năm 869 khi Thiên hoàng tuyên bố tổ chức một lễ hội để tôn vinh và thờ phụng các vị thần và cầu mong dịch bệnh sẽ thuyên giảm. Từ năm 970 đến nay, lễ hội này vẫn được tổ chức liên tục hàng năm. Gion Matsuri nổi tiếng nhất với lễ rước kiệu phao ngoạn mục vào ngày 17 và ngày 24 cùng những lễ hội “yoiyama” quy mô nhỏ hơn được tổ chức vào những đêm trước đó.
Trong thời gian diễn ra lễ hội yoiyama, những chiếc phao “yama” và “hoko” khổng lồ sử dụng cho lễ rước chính sẽ được trưng bày ngoài trời cùng những chiếc đèn lồng được thắp đèn sáng rực rỡ, hòa trong không gian là âm nhạc truyền thống Gion-bayashi vang lên khắp nơi.
Lễ hội Gion Matsuri thường có nhiều sự kiện diễn ra trong suốt tháng 7. Đặc biệt, du khách có cơ hội được chiêm ngưỡng các báu vật gia truyền trong Byobu Matsuri- một sự kiện diễn ra trong các ngày Yoiyama của lễ hội.

1.5. Tanabata – Lễ thất tịch

Thời gian: thường diễn ra vào ngày 7/7 và kéo dài tới trung tuần tháng 8 (thời gian diễn ra có thể thay đổi tùy thuộc vào từng vùng)
Tanabata có nghĩa là “Ngắm sao” – một trong những lễ hội đẹp và lãng mạn nhất tại Nhật Bản.
Lễ hội Tanabata
Tanzaku ghi ước nguyện được treo trên cây tre trong Tanabata
Lễ hội này khởi nguồn từ Ngày lễ Thất Tịch của Trung Quốc. Tanabata được tổ chức để kỷ niệm cho chuyện tình buồn của đôi uyên ương Orihime và Hikoboshi, đại diện cho hình ảnh hai vì sao Ngưu Lang và Chức Nữ bị ngăn cách bởi dải Ngân hà.
Theo truyền thuyết vào ngày 7 tháng 7  Âm lịch hàng năm, hai người sẽ được cho phép gặp nhau và đó cũng là thời điểm đánh dấu mùa hội Tanabata bắt đầu.
Vào thời gian diễn ra, mọi người sẽ viết những điều ước của mình lên những dải giấy “tanzaku” hình chữ nhật rồi treo chúng lên những chiếc lá tre để gửi lời cầu nguyện tới các vì sao.
Điểm đặc biệt của Tabata đó là khi lễ hội diễn ra tất cả con phố, trung tâm mua sắm, các ngôi nhà hay cửa hàng đều được trang hoàng bởi những dải giấy màu sặc sỡ kết hợp cùng những chiếc lá tre tạo nên bầu khung cảnh ấn tượng tuyệt đẹp.

1.6. Awa Odori Matsuri – Lễ hội múa

Thời gian: ngày 12-15 tháng 8 tại Tokushima
Năm 1586, nhân dịp khánh thành lâu đài Tokushima, chúa đất Hachisuka Iamasa lúc đó đã ban rượu cho người dân trong thành. Khi hơi men đã thấm, mọi người bắt đầu đứng dậy nhảy múa theo nhạc và điệu múa Awa được cho là ra đời từ đó.
Lễ hội Awa Odori
Awa Odori Matsuri truyền thống của người Nhật
Hàng năm, cứ vào khoảng giữa tháng 8, khắp nơi trong tỉnh Tokushima lại rộn ràng không khí của lễ hội Awa Odori Matsuri. Nổi bật nhất về quy mô cũng như tiếng tăm là lễ hội do thành phố Tokushima tổ chức. Sau này, lễ hội này không còn giới hạn trong tỉnh Tokushima nữa mà đã được tổ chức ở nhiều địa phương khác nhau ở Nhật, kể cả Tokyo.
Awa Odori là nơi thể hiện màn trình diễn của các nhóm vũ công (được gọi là “ren”). Mỗi nhóm ren đều chia thành những màn trình diễn nhảy dành cho nam giới và điệu nhảy dành cho nữ giới. Các vũ công nam sẽ mặc trang phục truyền thống có tên là “happi” và đi tất còn vũ công nữ sẽ mặc yukata cùng với mũ rơm truyền thống “amigasa”, đi guốc gỗ “geta”. Điệu nhảy của nam giới thường sôi động và náo nhiệt còn điệu nhảy dành cho nữ giới thì nhẹ nhàng và tinh tế hơn. Awa Odori còn gây chú ý với tiếng nhạc theo nhịp đôi đặc trưng được chơi bởi nhóm nhạc công (được gọi là “narimono”) sử dụng các nhạc cụ như chuông, sáo, đàn shamisen và trống taiko.

1.7. Lễ hội Tenjin Matsuri

Thời gian: kéo dài từ cuối tháng 6 đến 24 – 25/7 tại Osaka
Lễ hội Tenjin ở Osaka được xếp hạng là một trong ba lễ hội hàng đầu của Nhật Bản, thường được tổ chức với lễ rước song song cả trên đất liền và trên sông với màn trình diễn pháo hoa ngoạn mục. Mặc dù sự kiện này có thể kéo dài cả tháng nhưng lễ chính chỉ diễn ra vào ngày 24 – 25 tháng Bảy với hơn 1 triệu người đổ xô đến tham dự lễ hội.
Lễ hội Tenjin
Diễu hành trên sông Okawa trước thềm bắn pháo hoa hội Tenjin
Tự hào có bề dày lịch sử hơn 1000 năm, lễ hội Tenjin Matsuri được tổ chức vào ngày 25 tháng 7 hàng năm tại những ngôi đền Tenmangu trên khắp nước Nhật để tôn thờ vị thần biểu tượng cho sự học hành đỗ đạt Sugawara Michizane.
Lễ hội Tenjin Matsuri tổ chức tại Osaka là nổi tiếng nhất. Có những thời điểm, lễ hội tổ chức bắn hơn 5000 pháo hoa với những đoàn rước khoảng hơn 100 chiếc thuyền với nhiều chiếc thuyền thắp lửa cháy rực rỡ tạo thành 1 cảnh tượng ấn tượng khủng khiếp với du khách nước ngoài.

1.8. Lễ hội Kanda Matsuri

Thời gian: Hai ngày Thứ bảy và Chủ nhật – thứ hai của tháng 5 hàng năm tại các năm lẻ (1,3,5,7) tại đền Kanda Myojin, Chiyoda-ku, Tokyo
Lễ hội Kanda
Kiệu Horen trong lễ Nhập hồn diễu hành từ đền Kanda Myojin
Kanda Matsuri là một trong những lễ hội Thần đạo Shinto lớn nhất ở Tokyo. Bắt đầu từ thời kỳ Edo, lễ hội này đã được tổ chức ở đền Kanda Myojin thành phố Chiyoda thuộc Tokyo, trước khi được phổ biến rộng ra tại các vùng lân cận như Kanda, Nihonbashi, Akihabara và Marunouchi.
Trong thời gian diễn ra lễ hội, hàng nghìn người tham dự sẽ đưa rước khoảng 200 mikoshi (đền thờ Thần đạo) trên những con phố dưới sự chứng kiến của hàng nghìn khách tham dự.
Kết hợp cùng với các sự kiện khác diễn ra trong suốt tuần lễ, những hoạt động chính của lễ hội thường được diễn ra vào dịp cuối tuần sát ngày 15 tháng 5. Tiêu biểu là buổi diễu hành suốt ngày thứ Bảy và sự kiện rước mikoshi được tổ chức vào ngày Chủ nhật.

1.9. Hanagasa Matsuri – Lễ hội nón hoa

Thời gian: diễn ra trong khoảng từ 5-7 tháng 8 tại thành phố phủ thủ của Yamagata
Không có lịch sử lâu đời như những lễ hội khác, lễ hội múa Hanagasa Matsuri được sáng tạo và thành lập vào năm 1964 nhưng đã trở thành một trong 5 lễ hội lớn nhất vùng Đông Bắc Nhật Bản.
Lễ hội Hanagasa
Diễu hành Hanagasa Matsuri trên trục đường chính Yamagata
Hanagasa là một chiếc mũ được trang trí bằng hoa nhân tạo.
Tại Yamagata Hanagasa Matsuri, mỗi nhóm vũ công sẽ mang trang phục giống nhau và đội nón hanagasa được trang trí với những cây rum thơm độc đáo đến từ tỉnh Yamagata. Khoảng 100 nhóm với 10.000 vũ công sẽ trình diễn vũ đạo và diễu hành qua con đường chính của thành phố Yamagata.
Cuộc diễu hành được dẫn dắt bởi những tiếng la hét độc đáo ‘Yassho! Makkasho!‘ và nhịp điệu vui vẻ của trống hanagasa-daiko càng làm tăng thêm không khí đôi động và vui vẻ của lễ hội.
Lễ hội nón hoa ở Nhật Bản thu hút đông đảo du khách quốc tế không chỉ bởi vẻ đẹp tự nhiên mà còn bởi sự phản ánh của nó đến văn hóa và truyền thống của đất nước này

2. TRẢI NGHIỆM LỄ HỘI TẠI NHẬT BẢN

2.1. Thời điểm tốt nhất để trải nghiệm

Trước khi bắt đầu hành trình trải nghiệm, bạn nên tìm hiểu về các địa điểm và thời gian diễn ra lễ hội. Các thành phố như Kyoto, Tokyo, và Osaka thường tổ chức những lễ hội ấn tượng vào tháng 9 đến tháng 11. Đây cũng là lúc Nhật Bản được thiên nhiên ưu ái cho những cơn gió mùa thu mát mẻ, những cảnh sắc rực rỡ đáng nhớ làm say đắm lòng người. Hãy chắc chắn rằng bạn chọn đúng thời điểm để không bỏ lỡ bất kỳ hoạt động quan trọng nào của lễ hội nhé!

2.2. Phương tiện di chuyển

  • Tàu điện ngầm cao tốc:Trong các chuyến vi vu Nhật Bản, tàu điện ngầm là phương tiện thông thường và tiện lợi tại các thành phố lớn như Tokyo, Osaka và Kyoto. Với lịch trình chính xác và tần suất chạy thường xuyên, tàu điện ngầm giúp du khách dễ dàng đến các điểm tham quan và tiện ích. Tàu Shinkansen cũng là một phương tiện di chuyển không thể thiếu khi nhắc đến Nhật Bản. Những chuyến tàu này kết nối các thành phố và vùng quê với tốc độ cực nhanh, giúp tiết kiệm thời gian di chuyển nhưng vẫn đảm bảo chất lượng dịch vụ cùng không gian thoải mái, tiện nghi cho hành khách.
  • Xe bus: Đối với những ai muốn khám phá vùng quê và cảnh quan thiên nhiên, xe buýt là lựa chọn phù hợp. Phương tiện này không chỉ đưa bạn đến những điểm tham quan khó tiếp cận bằng các phương tiện khác mà còn mang đến cảm giác trải nghiệm chân thực hơn về đời sống địa phương.
  • Các phương tiện khác: Nếu bạn muốn di chuyển tự do để có thể linh hoạt giờ giấc, việc thuê xe đạp hoặc ô tô là một lựa chọn hoàn hảo. Bạn có thể tự do khám phá các nơi ít du khách biết đến và dừng lại tại bất kỳ điểm nào để tận hưởng cảnh quan đẹp. Tuy nhiên, khi thuê ô tô bạn cần phải chuẩn bị trước bằng lái quốc tế và chú ý về các quy định giao thông ở Nhật Bản để tránh vi phạm các quy tắc đường bộ ở đây nhé!

 

LỜI KẾT

Như vậy, bạn đã thấy được quốc đảo Nhật Bản không chỉ là đất nước của cảnh sắc thiên nhiên đa dạng mà còn đậm đà bản sắc văn hóa truyền thống. Thông qua những lễ hội truyền thống ở Nhật Bản hy vọng bạn sẽ có hứng thú trong việc đi du lịch ở Nhật Bản, để có thể trải nghiệm trên cả tuyệt vời.
Cùng với bản sắc lễ hội Nhật Bản, tìm hiểu thêm:

 

 

Sinh viên thực hiện: Bùi Thị Phương Nhi

Mã sinh viên: 21050966

Lớp: QH-2021-E KTQT CLC 6

Mã lớp học phần: INE3104 2